Baza wiedzy

Skierowanie sprawy na drogę sądową wiąże się z poniesieniem określonych kosztów. Będzie to między innymi: wynagrodzenie prawnika, opłata skarbowa za przedłużenie dokumentu pełnomocnictwa, koszty mediacji czy wydatki związane z dojazdem na rozprawę sądową. Dodatkowo, aby złożyć pozew wszczynający postępowanie, należy uiścić tzw. opłatę sądową od pozwu. Zgodnie z obowiązującą w Polsce Ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w konkretnych sytuacjach sąd może zwrócić stronie określoną część wniesionej opłaty. Kiedy można liczyć na zwrot kosztów opłaty od pozwu?

Opłata od pozwu – co to takiego?

Pozew to inaczej pismo procesowe, które należy złożyć w sądzie po to, by wszcząć postępowanie sądowe w sprawach cywilnych. Aby proces mógł się rozpocząć, strona zobligowana jest do uiszczenia określonej kwoty (opłaty od pozwu). W zależności od sprawy, wysokość ponoszonych kosztów przez osobę składającą pismo procesowe będzie inna. Możemy wyróżnić trzy rodzaje opłaty od pozwu:

• opłatę stałą – jej wysokość nie ulega zmianie, bez względu na wartość przedmiotu konfliktu
• opłatę stosunkową – w sprawach majątkowych opłata pobierana, gdy wartość przedmiotu wynosi od 20000 zł do 200000 zł
• opłatę podstawową – w sytuacji, gdy przepisy nie regulują wysokości opłaty stałej czy stosunkowej, strona jest zobowiązana do uiszczenia minimalnej opłaty w wysokości 30 zł.

Zwrot opłaty od sądu

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, sąd z urzędu może zwrócić stronie:

1. Całą uiszczoną opłatę od pozwu w następujących sytuacjach:

• zwrot pisma w wyniku braków formalnych
• odrzucenie lub cofnięcie pisma
• zażalenie na postanowienie w przedmiocie ukarania grzywną bądź aresztem
• zażalenie na postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia biegłemu czy tłumaczowi
• apelacja, zażalenie lub skarga kasacyjna w związku z naruszeniem prawa i stwierdzenie tego naruszenia przez sąd
• skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
• ugoda przed rozpoczęciem postępowania przed sądem pierwszej instancji
• cofnięcie pozwu o rozwód lub separację na skutek pojednania się stron.

2. Trzy czwarte uiszczonej opłaty:

• gdy zawarto ugodę przed mediatorem po wszczęciu postępowania w pierwszej instancji
• od skargi kasacyjnej bądź o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, która nie została rozpoznana przez Sąd Najwyższy
• od wniesionego pozwu w postępowaniu upominawczym, gdy uprawomocnił się nakaz zapłaty
• od pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym w sytuacji, gdy doszło do uprawomocnienia się europejskiego nakazu zapłaty.

3. Połowę uiszczonej opłaty w przypadku:

• pisma cofniętego przed rozpoczęciem posiedzenia
• pozwu o rozwód bądź separację, w sytuacji orzeczenia rozwodu lub separacji bez orzekania o winie
• pisma rozpoczynającego postępowanie w pierwszej lub drugiej instancji, w której sprawa zakończyła się zawarciem ugody sądowej.

 

Podsumowując, aby móc wszcząć postępowanie sądowe, strona musi złożyć odpowiednie pismo procesowe, które wymaga uiszczenia opłaty. W niektórych sytuacjach sąd może zwrócić opłatę od pozwu w całości, w połowie lub trzech czwartych wysokości uiszczonej kwoty. Warto nadmienić, że roszczenie o zwrot opłaty sądowej ulega przedawnieniu po upływie 3 lat.