05
12.2024
Przełomowy wyrok dotyczący WIBOR-u! Jakie będą skutki dla kredytobiorców?
Wstęp
Całkiem niedawno, bo w październiku 2024 r., Sąd Okręgowy w Suwałkach wydał bardzo ciekawy wyrok, w którym postanowił unieważnić postanowienia umowy kredytowej dotyczące WIBOR-u. Zdaniem wielu przedstawicieli środowiska eksperckiego, wyrok ten jest przełomowy i może być początkiem zmiany sytuacji kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt obarczony wskaźnikiem WIBOR.
Jakiej sprawy dotyczy wyrok?
Sprawa, w której podlaski sąd okręgowy zdecydował się wydać wspomniany wyrok, swój początek miała w 2020 roku. Właśnie wtedy została zawarta umowa kredytu, która stała się przedmiotem późniejszego sporu między bankiem a kredytobiorcą. Kredytobiorca przestał spłacać kredyt, bank wypowiedział mu umowę i wystąpił do sądu o nakaz zapłaty. Kredytobiorca złożył sprzeciw.
Sprawa trafiła do Sądu Okręgowego w Suwałkach, który zdecydował o “usunięciu” z umowy kredytowej postanowień dotyczących wskaźnika WIBOR oraz marży bankowej, pozostawiając kredytobiorcy do zapłaty jedynie kwotę kapitału oraz kredytowaną prowizję.
Warto jednak podkreślić, że sąd nie stwierdził nieważności umowy, a jedynie pozbawiono ją oprocentowania.
Co to oznacza dla kredytobiorcy w tej sprawie? Kredyt staje się bezodsetkowy, a więc obniża to całkowity koszt ciążącego na konsumencie zobowiązania – i to w sposób znaczący. Fakt wydania takiego wyroku przez sąd krajowy to naprawdę świetna wiadomość dla wielu “złotówkowiczów”. Zwłaszcza, że sektor bankowy starał się w ostatnim czasie dementować to, że usunięcie WIBOR-u z umowy ma jakiekolwiek szanse powodzenia.
Fragmenty uzasadnienia, na które warto zwrócić uwagę
- Rażące naruszenie interesów konsumenckich
- Brak należytej informacji o mechanizmie WIBOR ze strony banku
- WIBOR nie jest niepodważalny
- Sąd wydający wyrok zaznaczył w uzasadnieniu, że bank działał wbrew zasadzie dobrej wiary, niedopełniając obowiązków informacyjnych wobec konsumenta, z którym zawarł umowę kredytu. To z kolei, zdaniem sądu, poskutkowało rażącym naruszeniem interesów konsumenta. Wobec tego, postanowienia umowy dotyczące WIBOR-u, sąd uznał za abuzywne (niedozwolone, nieuczciwe).
- Według podlaskiego sądu, bank nie poinformował kredytobiorcy w sposób wystarczający o szczegółach dotyczących tworzenia wskaźnika WIBOR. Wśród informacji, o których bank powinien był poinformować konsumenta, to np. powiązanie WIBOR-u z fixingiem czy rola administratora wskaźnika. W konsekwencji, sąd stwierdził, że brak takiej wiedzy naruszył równowagę kontraktową pomiędzy stronami, na korzyść domyślnie “silniejszej” strony, czyli banku.
- Argumentacja banku opierała się o to, że WIBOR jest wskaźnikiem podlegającym nadzorowi organów państwowych, i przez to nie może być kwestionowany. Sąd uznał tę argumentację za nieprawidłową, podkreślając, że nadzór państwowy nad WIBOR-em nie nadaje mu charakteru urzędowego, a w szczególności nie wyklucza możliwości badania jego uczciwości w kontekście ochrony interesów konsumenckich.
Jakie znaczenie ma ten wyrok?
Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach może wyznaczyć nowy tor orzeczniczy dla innych sądów, do których trafią lub trafiły sprawy związane z WIBOR-em. Może to ułatwić orzekanie, zwłaszcza w podobnych sprawach. Skutki wyroku mogą być naprawdę daleko idące.
Pojawienie się takiego orzeczenia może zmotywować banki do bardziej transparentnego zachowania wobec konsumentów. Banki mogą zdecydować się na tworzenie bardziej klarownych i transparentnych wzorców umów i na bardziej dokładne informowanie kredytobiorców o szczegółach związanych z kredytem złotówkowym opartym na wskaźniku WIBOR.
Ponadto, może się okazać, że wyrok wpłynie na inne postępowania dotyczące umów kredytowych opartych na WIBOR-ze. “Złotówkowicze” zyskują w tym momencie bardzo cenny i potężny argument w swoich sporach.
Wyrok został ogłoszony niemalże dwa miesiące temu, można więc przypuszczać, że jego treść była już wcześniej wiadoma Związkowi Banków Polskich, a mimo to wyrok nie doczekał się publicznego stanowiska ze strony sektora bankowego. Patrząc na to, że wcześniej instytucje bankowe niezwykle chętnie mówiły o rzekomej niepodważalności WIBOR-u, może oznaczać, że wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach był dla banków zaskoczeniem i okaże się świetnym “asem w rękawie” dla pełnomocników złotówkowiczy.
Wyrok wydany, ale co dalej?
Wyrok nie jest jeszcze prawomocny, ale mimo to stanowi silny sygnał, że sądy coraz uważniej przyglądają się klauzulom stosowanym w umowach kredytowych. Jest to bardzo dobry sygnał dla konsumentów, którzy do tej pory mogli obawiać się, że argumentów na podważenie WIBOR-u jest zbyt mało.
Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z 4 października 2024 roku to przełom w sporach dotyczących kredytów złotówkowych. Usunięcie WIBOR-u z umowy kredytowej przez podlaski sąd pokazuje, że wskaźnik ten wcale nie jest niepodważalny i jak najbardziej może zostać uznany za nieuczciwy. Kredytobiorcy zyskują coraz większe szanse na uzyskanie korzystnych rozstrzygnięć, a banki muszą liczyć się z koniecznością zmiany swojej dotychczasowej strategii postępowania w tego typu sporach z konsumentami.
Jeśli w tej lub innej, podobnej sprawie, pojawią się nowe informacje, z pewnością o nich poinformujemy. W razie pytań dotyczących WIBOR-u, również zapraszamy do kontaktu.