14
3.2023
Nierówne udziały w majątku wspólnym
Większość osób zawierających związek małżeński pozostaje w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Polega to na tym, że wszystkie przedmioty majątkowe, które zostały nabyte w trakcie trwania małżeństwa, wchodzą do majątku wspólnego. Wspólność majątkowa może ustać w chwili rozwodu stron, ustanowienia rozdzielności majątkowej, orzeczenia separacji czy też unieważnienia małżeństwa. Po rozpadzie małżeństwa zazwyczaj udziały w majątku wspólnym są równe. Istnieje jednak możliwość ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym. Ustalenie to może nastąpić w toku postępowania sądowego czy też w polubownym oświadczeniu obu stron. Co warto wiedzieć o nierównych udziałach majątku wspólnym? Zachęcamy do lektury.
Podział majątku po rozwodzie
Każdemu z byłych małżonków po rozpadzie małżeństwa przysługuje prawo do połowy majątku, który obie strony zgromadziły podczas trwania małżeństwa. Oznacza to, że wszystkie składniki majątku muszą zostać rozdzielone po równo pomiędzy byłych małżonków, po ustaniu ich wspólności.
W wyjątkowych okolicznościach każdy z małżonków może zażądać ustalenia innych, nierównych udziałów na przykład ¼, ¾, itd. Należy jednak podkreślić, że Kodeks rodzinny oraz opiekuńczy nie precyzuje dokładnie, jakie to są wyjątkowe okoliczności, które mogłyby pozwalać na ustalenie udziałów innych niż po połowie na rzecz każdego z małżonków. W orzecznictwie sądów są to zazwyczaj przesłanki świadczące o tym, że małżonkowie nie przyczynili się w równym stopniu do zgromadzenia majątku.
Do określenia stopnia przyczynienia się do zgromadzenia danego majątku nie ma znaczenia wyłącznie wysokość zarobków czy też innych dochodów, które osiągały obie ze stron, ale także ma bardzo duże znaczenie, na przykład nakład pracy włożony w wychowanie dzieci i w prowadzenie gospodarstwa domowego.
Należy podkreślić, że ważnymi powodami, które mogą przyczynić się do stwierdzenia nierówności udziału w majątku wspólnym, są problemy natury etycznej. Sprawiają one, że w konkretnych okolicznościach równy udział małżonków w majątku wspólnym wyraźnie kolidowałby z zasadami współżycia społecznego.
Jak przeprowadzić podział majątku z nierównymi udziałami?
Gdy jedna ze stron jest przekonana, że w jej przypadku zachodzą podstawy do żądania ustalenia nierównej wartości udziału w majątku wspólnym, musi zgłosić takie żądanie w sprawie o podział majątku wspólnego. We wniosku wnioskodawca musi wskazać sposób, w jaki sąd powinien ustalić nierówne udziały oraz zaproponować odpowiedni sposób podziału majątku. Należy także pamiętać, aby podać konkretne przyczyny. Ustalenie nierównego udziału będzie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego. W toku sprawy ważne będą między innymi zeznania świadków, dokumentacja medyczna, wydruki wiadomości e-mail, wyciągi rachunków bankowych, itp.
Po rozwodzie udziały w majątku wspólnym są zazwyczaj równe. Sąd dzieli wszystkie przedmioty majątkowe nabyte w trakcie małżeństwa na pół. Istnieje jednak możliwość ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym. Sytuacja ta może mieć miejsce w wyjątkowych okolicznościach, które nie są dokładnie sprecyzowane przez Kodeks rodzinny oraz opiekuńczy, jednak bardzo często mogą dotyczyć między innymi konkretnych zasad współżycia społecznego. Aby ustalić nierówne udziały w majątku wspólnym, należy przeprowadzić postępowanie dowodowe.