510 836 512
kancelaria@jhcadwokaci.pl
follow us
dodaj opinię

Baza wiedzy

Zapoznaj się z naszymi artykułami.
Może znajdziesz w nich rozwiązanie swojej sprawy.

, Dobry Adwokat Opole | Kancelaria Adwokacka w Opolu

  • 12

  • 2.2025

Wątpliwości wokół WIBOR-u – stowarzyszenie konsumenckie zapowiedziało pozew wobec administratora wskaźnika

Wstęp

Wątpliwości co do mechanizmów ustalania wskaźnika WIBOR pojawiają się coraz częściej – na ten moment w sądach toczy się już około 1200 spraw dotyczących WIBOR-u. W połowie stycznia, Stowarzyszenie Stop Bankowemu Bezprawiu (SBB) zapowiedziało skierowanie pozwu wobec podmiotu odpowiedzialnego za obliczanie tego wskaźnika – i tak też uczyniło.
Pozwanie GPW Benchmark to niecodzienny krok, a wśród zarzutów, które wystosowało stowarzyszenie, można odnaleźć m.in. Brak kontroli nad stawką i podatność WIBOR-u na manipulacje. Celem powództwa wystosowanego przez SBB jest w szczególności zweryfikowanie, czy WIBOR faktycznie jest zgodny z unijnym rozporządzeniem BMR, tak jak przekonują o tym jego „zwolennicy”.
Stawce WIBOR coraz częściej zarzuca się nietransparentność, a bankom niewypełnianie obowiązku informacyjnego dotyczącego kompleksowego poinformowania kredytobiorcy o mechanizmach ustalania wskaźnika i ryzyku, jakie wiąże się z jego obecnością w umowie. Zarówno sektor bankowy, jak i Komisja Nadzoru Finansowego, nie podziela stanowiska złotówkowiczów i ich pełnomocników.

Kontrowersje wokół WIBOR-u

Postępowanie sądowe, które zainicjowało Stowarzyszenie, ma głębszy cel, mianowicie zapewnienie społecznej kontroli nad metodą ustalania WIBOR-u. Pozostaje więc zadać sobie pytanie – czy taka „akcja” ma jakieś szanse powodzenia i jakie mogą być jej skutki?
Istotnie, kontrowersji wobec WIBOR-u jest wiele. Tak na dobrą sprawę, konsument nie ma nawet możliwości zweryfikowania, czy bank udzielający mu kredytu faktycznie raportuje wszystkie zawierane transakcje do administratora wskaźnika i czy przypadkiem nie pomija tych, które mogłyby wpłynąć na jego zaniżenie – bądź odwrotnie. Ponadto, nie istnieje żadna droga „odwoławcza” tudzież „reklamacyjna” wobec samego WIBOR-u. Przykładowo, jeśli konsument uznałby, że WIBOR nie jest adekwatny do realiów rynku, czyli np. kredytodawca nie nie pozyskuje realnie finansowania po takich stopach, nie ma żadnej wzmianki czy w takich sytuacjach przysługuje możliwość złożenia skargi bądź wniosku do Administratora wskaźnika czy też organu nadzoru.

Pierwsze wątpliwości dotyczące WIBOR-u sięgają już 2012 roku, wówczas kontrowersje krążyły wokół wskaźnika LIBOR, który odbił się szerokim echem w sektorze bankowym. W Wielkiej Brytanii stawkę tę objęto nadzorem regulacyjnym, a w 2014 roku doszło do zmiany jej administratora. Zaostrzeniu uległy przepisy wprowadzone na wypadek stwierdzenia manipulacji wskaźnikami. W wyniku tej afery rozpoczęło się powolne odchodzenie od LIBOR-u na rzecz innych stawek referencyjnych. To, co działo się ze stawką LIBOR, pociągnęło za sobą potrzebę utworzenia systemowych regulacji, zapobiegającym powtórce z rozrywki, tyle że w przypadku innych wskaźników. W tym celu stworzono unijne rozporządzenie BMR, wprowadzające ścisłe regulacje w procedurach wyznaczania i opracowywania wskaźników referencyjnych.

Nadzorem tym objęta jest również stawka WIBOR. W teorii zarządca stawki musiał dostosować procedury do wspomnianego rozporządzenia. Jak jest w praktyce, okaże się zapewne w trakcie procesu sądowego, o którym więcej za chwilę.
Politycy oraz bankowcy bronią WIBOR-u. Przekonani o miarodajności i rzetelności stawki są m.in. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Sprawiedliwości, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta, Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Finansowego czy Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Nie powinno nikogo dziwić to, że jak lew broni WIBORu również administrator tej stawki, GPW Benchmark. edynym głosem reprezentującym ważną państwową instytucję, wspierającym stronę konsumencką, był ten należący do byłego już Rzecznika Finansowego, Bohdana Pretkiela. Dr Pretkiel sformułował niekorzystny dla sektora istotny pogląd w sprawie WIBORu w marcu 2024 roku. W czerwcu tego samego roku został odwołany ze stanowiska przez premiera RP, na wniosek ministra finansów.

Pomimo że oficjalny powód odwołania w żaden sposób nie jest powiązany z poglądem byłego Rzecznika Finansowego w kwestii wskaźnika WIBOR, to nie jest tajemnicą, że stanowisko dr Pretkiela w tej sprawie wywołało “panikę” w sektorze bankowym – w końcu większość organów opowiedziało się raczej po ich stronie, broniąc WIBOR-u.

Możliwe skutki powództwa wobec GPW Benchmark

Wracając do meritum artykułu – jakie skutki może spowodować powództwo Stowarzyszenia SBB? Wszystko zależy od tego, czy sąd podejmie się weryfikacji WIBOR-u – do tej pory wydawało się to raczej niemożliwe, ale patrząc na przykład sprawy hiszpańskiej, w której wypowiedział się TSUE, to jest szansa na to, że sąd, do którego trafił pozew stowarzyszenia, w sposób kompleksowy zweryfikuje wskaźnik WIBOR – i być może będzie to kolejna „cegiełka” świadcząca o nietransparentności WIBOR-u i działań administratora wskaźnika.

 

Więcej o tej sprawie piszemy tutaj: https://www.jhcadwokaci.pl/wyrok-tsue-w-sprawie-przeciwko-hiszpanskiemu-bankowi-kamien-milowy-w-sprawach-dotyczacych-wibor-u/

Podsumowanie

To, jak dalej potoczy się ta sprawa, zależy jednak od sądu, także na ten moment ciężko powiedzieć coś więcej, bez posuwania się do daleko idących scenariuszy. Gdy tylko pojawią się nowe informacje, z pewnością o nich poinformujemy. W razie pytań lub wątpliwości związanych z kredytami złotówkowymi, zapraszamy do kontaktu.
AUTOR: Kancelaria

KATEGORIE: kredyt w złotówkach, WIBOR | TAGI: , , ,

Comments are closed.

Skip to content