Baza wiedzy

Mediacja to forma rozwiązywania sporów, której coraz częściej używają osoby prywatne, firmy oraz instytucje publiczne. Jej celem jest osiągnięcie porozumienia między stronami konfliktu w obecności osoby trzeciej – mediatora. W przeciwieństwie do postępowania sądowego, gdzie sędzia narzuca decyzję, mediacja polega na wspólnym poszukiwaniu satysfakcjonującego dla obu stron rozwiązania. Co wiedzieć o umowie o mediację? Zachęcamy do lektury.

Mediacja – czym jest?

Mediacja to proces dobrowolny i poufny, który ma na celu rozwiązanie sporu między dwoma lub więcej stronami przy wsparciu bezstronnej osoby trzeciej, zwanej mediatorem. Mediator nie podejmuje decyzji w sprawie sporu, lecz pomaga stronom w skutecznym komunikowaniu się i negocjowaniu, z myślą o osiągnięciu satysfakcjonującego dla wszystkich rozwiązania. Mediacja jest stosowana w wielu dziedzinach, w tym w sprawach rodzinnych (np. rozwodach), sporach konsumenckich, sporach sąsiedzkich, konfliktach pracowniczych i biznesowych, a także w sprawach karnych.

Kluczowe elementy umowy o mediację

Umowa o mediację jest dobrowolnym zobowiązaniem stron, które reguluje proces mediacji. Właściwie przygotowana umowa powinna zawierać kilka, ważnych informacji. Kodeks postępowania cywilnego nie określa, jaką, konkretną formę powinna przyjąć umowa, choć zazwyczaj jest ona sporządzona w formie dokumentu. Powinny się w niej znaleźć poniższej omówione informacje.

• Strony umowy – umowa powinna wyraźnie identyfikować strony biorące udział w mediacji.
• Mediator – imię i nazwisko mediatora, jego kwalifikacje i, jeśli to możliwe, krótki opis jego doświadczenia.
• Przedmiot sporu – krótki opis konfliktu, który ma być przedmiotem mediacji.
• Zasady poufności – mediacja jest procesem poufnym, dlatego umowa powinna zawierać postanowienia o zachowaniu poufności przez wszystkie strony.
• Procedura mediacji – dokument powinien opisywać, jak będzie wyglądał proces mediacji, w tym, ile spotkań jest planowanych, jakie będą zasady komunikacji między stronami, jakie są role i obowiązki mediatora i stron.
• Koszty mediacji – honorarium mediatora i jak zostaną podzielone koszty między stronami.
• Wycofanie z mediacji – umowa powinna zawierać informacje o tym, jak i kiedy strona może wycofać się z mediacji.
• Zakończenie mediacji i porozumienie – postanowienia dotyczące tego, jak zostanie sformalizowane porozumienie, jeśli takie zostanie osiągnięte.

Umowa o mediację – jakie skutki wywołuje?

Pomimo dobrowolności, umowa o mediację ma charakter procesowy. To dlatego, że jest ona podstawą do rozpoczęcia mediacji. Jedna ze stron, przed wdaniem się w spór, może podnieść zarzut umowy o mediację, skutkujący skierowaniem stron do mediacji. Warto jednak podkreślić, że prawnie narzucony obowiązek przystąpienia do mediacji nie uniemożliwia wycofania zgody na przeprowadzenie jej już podczas pierwszego spotkania mediacyjnego. Jest to spowodowane tym, że uczestnictwo w spotkaniu mediacyjnym strony, która nie chce dojść do porozumienia, nie ma sensu.

Podsumowanie

Mediacja jest efektywną i coraz częściej stosowaną formą rozwiązywania konfliktów, która oferuje wiele korzyści, takich jak oszczędność czasu i kosztów, możliwość utrzymania poprawnych relacji ze stroną konfliktu. Proces mediacji reguluje umowa o mediację, która najczęściej sporządzana jest w formie dokumentu. Muszą w niej zostać zawarte najważniejsze założenia mediacji, m.in. opis konfliktu. Pomimo dobrowolnego charakteru mediacji, umowa ta ma znaczenie procesowe i może przynieść określone skutki, takie jak skierowanie stron do mediacji lub możliwość dochodzenia kary umownej za jej naruszenie.